Nước tinh khiết là nước lọc, nước thuỷ cục đã qua lọc và khử trùng công nghiệp hoặc nấu sôi tại nhà. Nước khoáng là nước uống có chứa chất khoáng như natri, kali, canxi, magiê… Nước tinh khiết là loại nước thông thường được khuyên dùng hằng ngày cho tất cả mọi người, có bệnh lý hay không có bệnh lý. Đúng như tên gọi của nó, nước tinh khiết chỉ chứa duy nhất chất dinh dưỡng là nước. Khi nói về nhu cầu nước khuyến nghị cho một người trong một ngày, có thể coi đó là nhu cầu nước tinh khiết.
Nước Khoáng & Nước Tinh Khiết
Nước tinh khiết là nước lọc, nước thuỷ cục đã qua lọc và khử trùng công nghiệp hoặc nấu sôi tại nhà. Nước khoáng là nước uống có chứa chất khoáng như natri, kali, canxi, magiê… Nước tinh khiết là loại nước thông thường được khuyên dùng hằng ngày cho tất cả mọi người, có bệnh lý hay không có bệnh lý. Đúng như tên gọi của nó, nước tinh khiết chỉ chứa duy nhất chất dinh dưỡng là nước. Khi nói về nhu cầu nước khuyến nghị cho một người trong một ngày, có thể coi đó là nhu cầu nước tinh khiết.
Nếu dùng nước tinh khiết quá nhiều hay dùng hoàn toàn trong ăn uống, nhất là trong thời gian dài, cơ thể sẽ thiếu khoáng chất và sinh bệnh thiếu vi chất. Ví dụ, thiếu chất cacbon, cơ thể không sản sinh được vitamin B12; thiếu một số chất khác sẽ ảnh hưởng đến cơ chế tạo ra vitamin B1; thiếu kẽm, magiê… dẫn đến ngất xỉu, tê dại chân tay. Hơn nữa, những loại nước tinh khiết do các cơ sở nhỏ lẻ sản xuất chưa chắc đảm bảo yếu tố vệ sinh.
Nước khoáng: giàu nhưng “kén”
Các loại nước khoáng do chứa thêm khoáng chất nên phải dùng đúng trường hợp. Các loại nước khoáng thiên nhiên thường có nồng độ khoáng không quá cao nên những người trưởng thành, có chức năng thận tốt có thể sử dụng được. Nước khoáng được khuyến khích sử dụng cho người tập thể thao hoặc làm việc ngoài trời mất nhiều mồ hôi, người tiêu chảy cấp để bù các ion khoáng cho cơ thể bị mất qua mồ hôi và phân trong thời hạn ngắn vài giờ sau mất nước, sau đó vẫn nên dùng nước tinh khiết để bù nước cho cơ thể.
Tuy khoáng chất có vai trò vô cùng quan trọng với cơ thể nhưng nếu lạm dụng, nó cũng gây những hậu quả xấu cho sức khoẻ. Trên thực tế, không phải ai cũng dùng được nước khoáng, nhất là nước có hàm lượng khoáng cao. Vì thừa khoáng chất trong cơ thể cũng gây những bệnh nguy hiểm không kém gì thiếu khoáng chất. Do đó, người tiêu dùng không nên dùng nước khoáng thay nước, đặc biệt với trẻ nhỏ. Nhiều loại nước khoáng phổ biến trên thị trường hiện nay có hàm lượng khoáng rất cao: trên 1.500mg/lít (thậm chí 2.000 – 3.000mg/lít) nhưng lại không được ghi trên bao bì khiến người tiêu dùng không biết, vẫn sử dụng hàng ngày. Điều này rất nguy hiểm vì nếu hàm lượng khoáng trên 1.000mg/lít thì có thể nói đó là một loại thuốc chữa bệnh và phải tuân theo chỉ dẫn của thầy thuốc.
Đối với người bình thường thì không khuyến khích dùng nước khoáng thường xuyên, dù thận hoạt động tốt thì những chất khoáng thừa vẫn được thải ra ngoài.
Đối với người bình thường (không bị mất chất khoáng nhiều như những đối tượng kể trên), không khuyến khích dùng nước khoáng thường xuyên, dù thận hoạt động tốt thì những chất khoáng thừa vẫn được thải ra ngoài. Đối với trẻ em, chỉ được sử dụng nước tinh khiết không có chứa chất khoáng để pha sữa và cho uống hằng ngày, vì chức năng thận của trẻ còn non yếu, không nên bắt nó làm việc nhiều hơn để thải chất khoáng dư.
Rất nhiều bà mẹ mắc phải sai lầm khi mua nước khoáng đóng chai (dù là của những hãng nổi tiếng) để pha sữa bột cho trẻ nhỏ uống. Điều này rất nguy hại cho thận của trẻ. Các hãng sữa trên thế giới đã phải dày công nghiên cứu và tốn kém rất nhiều trong kỹ thuật chiết xuất, tách khoáng, hạ thấp tỷ lệ chất khoáng trong sữa bột để hạn chế gây hại cho thận của trẻ em. Nếu dùng nước khoáng để pha sữa thì công lao trên đã thành công cốc!
Nước khoáng chỉ nên dùng khi trẻ tiêu chảy hay nôn ói nhiều, bị mất chất khoáng cần bổ sung trong thời gian bệnh. Người bị bệnh thận có chức năng thải khoáng kém cũng không nên uống nước khoáng vì khoáng chất dư thừa sẽ tích tụ lại trong người gây rối loạn nhịp tim, cao huyết áp, phù…
Đảm bảo vệ sinh trước đã
Trong thời gian gần đây, vấn đề vệ sinh của các loại nước uống đóng chai cũng được xã hội, ngành y tế và dư luận quan tâm nhiều. Các đợt thanh, kiểm tra tại các cơ sở sản xuất hầu hết cho thấy có sự lo ngại về nguồn nước sử dụng và vệ sinh của các loại chai, thùng nước sau súc rửa không bảo đảm. Vì vậy, mỗi gia đình nên chọn lọc nguồn nước uống tốt (nước thuỷ cục, nước giếng đã xử lý đạt tiêu chuẩn), tự nấu sôi tại nhà, để nguội và lọc sạch bằng những bình lọc Pasteur với những trụ thạch cao là tốt nhất. Nếu sử dụng nước đóng chai, nên chọn những hãng sản xuất có tên tuổi, nhãn hiệu bao bì rõ ràng và còn trong hạn sử dụng.